Καρκίνος και λευχαιμία παιδιών

Καθηγητής Λ. Λοΐζου, Διευθυντής Παιδογκολογικής-Παιδοαιματολογικής Κλινικής,Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία

Κάθε χρόνο εμφανίζονται παγκοσμίως τουλάχιστον 400.000 χιλιάδες νέα περιστατικά καρκίνου και λευχαιμίας σε παιδιά και έφηβους. Ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανότατα μεγαλύτερος. Σε μεγάλο αριθμό χωρών, πολλές περιπτώσεις καρκίνου των παιδιών δεν αναγνωρίζονται ή δεν καταγράφονται ορθά.

Ο καρκίνος και η λευχαιμία είναι η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου στα παιδιά μετά από τα ατυχήματα. Είναι όμως η πρώτη αιτία θνησιμότητας στα παιδιά λόγω ασθένειας. Οι αιτίες που προκαλούν τον καρκίνο στα παιδιά δεν είναι γνωστές. Μόνο ένα ποσοστό, 5% έως 10%, οφείλεται στην κληρονομικότητα.

Οι καρκίνοι των παιδιών είναι διαφορετικοί από αυτούς των ενηλίκων. Η θεραπεία και γενικά η αντιμετώπιση είναι διαφορετικές. Η πρόληψη του καρκίνου στα παιδιά είναι περιορισμένη, ενώ στους ενήλικες είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση. Στα παιδιά όμως τα ποσοστά ίασης, μετά από ορθή θεραπεία, είναι διπλάσια από ό,τι στους ενήλικες.

Οι κυριότερες μορφές κακοήθων νεοπλασματικών νόσων σε παιδιά είναι:

1. Λευχαιμίες (οξεία λεμφοβλαστική, οξεία μυελοβλαστική)
2. Εγκεφαλικοί όγκοι (αστροκύτωμα, γλοίωμα, μυελοβλάστωμα επενδύμωμα)
3. Λεμφώματα (τύπου Hodgkin’s και μη Hodgkin’s)
4. Νευροβλάστωμα
5. Όγκοι μαλακών μορίων, σαρκώματα (ραβδομυοσάρκωμα)
6. Νεφροβλάστωμα (εμβρυικού τύπου καρκίνος των νεφρών)
7. Ηπατοβλάστωμα (εμβρυικού τύπου καρκίνος του ήπατος)
8. Καρκίνος οστών (οστεοσάρκωμα, σάρκωμα Ewing’s)
9. Ρετινοβλάστωμα (καρκίνος του αμφιβληστροειδούς χιτώνα)
10. Άλλοι όγκοι που είναι δυνατόν να εκδηλωθούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος του παιδιού.

Η έγκαιρη διάγνωση και η ορθή αντιμετώπιση συμβάλλουν στην ίαση των περισσότερων παιδιών. Στις ανεπτυγμένες χώρες το ποσοστό ίασης των παιδιών από καρκίνο και λευχαιμία κυμαίνεται από 75% έως 80%.

Δυστυχώς σε πολλές χώρες του κόσμου δεν υπάρχουν οι πόροι, τα φάρμακα, ο εξοπλισμός και το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, για να αντιμετωπισθεί η νόσος. Γι’ αυτό τα περισσότερα παιδιά στις εν λόγω χώρες πεθαίνουν.